سي ان جي براي خودروها بهتر است يا گاز مايع؟

ترويج استفاده از سي ان جي به عنوان سوخت خودروها طي سالهاي اخير موجب شده گاز مايع يا ال پي جي كه استفاده از آن به عنوان سوخت پاك خودروها در ايران از دو دهه پيش آغاز شده بود ديگر براي خودروها مورد استفاده قرار نگيرد اما اين پرسش همواره در افكار عمومي وجود داشته كه ال پي جي براي خودروها بهتر است يا سي ان جي؟ به گزارش نكونيوز، آغاز طرح سهميه بندي بنزين در سال ۱۳۸۶ كه به صورت شتاب زده و بدون در نظر گرفتن مقدمات اجراي آن از جمله توسعه سوخت جايگزين همچون مخازن و جايگاههاي سي ان جي، و همچنين توسعه ناوگان حمل و نقل عمومي توسط دولت قبل صورت گرفت موجب شد مثل اغلب اوقات پس از انجام يك كار به دنبال مقدمات اجراي آن باشيم و به همين دليل توسعه شتاب زده استفاده از سوخت سي ان جي مورد توجه قرار گرفت. اين امر از اين جهت اهميت داشت كه در اوايل اجراي طرح سهميه بندي بنزين خبري از فروش بنزين با نرخ آزاد نبود و اگر بنزين سهميه اي كفاف نياز خودروها را نمي داد دارندگان خودروها مجبور بودند يا بنزين را از بازار سياه تهيه كنند يا به فكر راههاي جايگزين همچون دوگانه سوز كردن خودرو باشند. به همين دليل سير صعودي تعداد خودروهاي دوگانه سوز و توسعه جايگاههاي سي ان جي را طي سالهاي اخير شاهد بوديم و سوخت ال پي جي يا گاز مايع كه قبل از سي ان جي در تعدادي از خودروها مورد استفاده قرار مي گرفت اندك اندك حذف شد. اما به راستي سي ان جي به عنوان سوخت خودروها مناسبتر است يا ال پي جي؟ بر اساس تحقيقات انجام شده، بهترين سوخت براي خودروهاي سواري گاز مايع است كه هيچگونه آلودگي ندارد و درجه اكتان آن هم كه باعث بهبود عملكرد موتور مي شود بالاست. مصرف گاز مايع براي خودرو مشكلي ايجاد نمي كند و خطرات به مراتب كمتري دارد چراكه فشار سيلندر گاز در سي ان جي 150 اتمسفر است كه خطرناك است اما فشار سيلندر گاز مايع تنها 5 اتمسفر است. گاز مايع بر خلاف سي ان جي كه گاز است، به صورت مايع مورد استفاده قرار مي گيرد و به همين دليل كيت آن در خودرو ارزان تر و ساده تر مورد استفاده قرار مي گيرد كه در ايران هم ساخته مي شود و حتي به برخي از كشورها هم صادر شده است. ضمن اينكه احداث بارگيري گاز مايع در پمپ بنزين ها ساده تر است چون فشار، پايين است. همچنين با يك بار سوخت گيري با سوخت ال پي جي يا گاز مايع، مسافت بيشتري را نسبت به سي ان جي مي توان پيمود و طبيعتا خودروها كمتر نياز به سوخت گيري پيدا مي كنند. همه اين عوامل دست به دست هم مي دهد تا گاز مايع را نسبت به سي ان جي براي خودروها بهتر ارزيابي كنند. اما با وجود تمام اين محاسن، چرا توسعه سي ان جي به جاي ال پي جي در دستور كار مسوولان قرار گرفت؟ پاسخ اين پرسش را تنها در سهولت انتقال سي ان جي نسبت به گاز مايع مي توان يافت. بر خلاف سي ان جي، برداشت و حمل گاز مايع نيازمند تانكرهاي مخصوص است. اگر ظرفيت هر تانكر حدود 20 تن باشد، براي انتقال حدود ۲۰۰۰ تن گاز مايع روزانه نيازمند 100 تانكر هستيم كه گاز مايع را به مبادي مصرف منتقل كنند كه اين ميزان گاز مايع حدود ۲۰ درصد از مصرف خودروهاي شهري همچون تهران را تامين مي كنند. به همين دليل مسوولان ترجيح دادند سي ان جي را به جاي ال پي جي توسعه دهند. البته برخي كارشناسان معتقدند توسعه ال پي جي يا گاز مايع را در شهرهاي بزرگي كه فاصله زيادي با مبادي توليد گاز مايع ندارند همچون اراك و برخي شهرهاي جنوبي مي توان در دستور كار قرار داد تا مشكل حمل هم كمتر شود اما به نظر مي رسد با توسعه گسترده سي ان جي در كشور، كم كم راه برگشتي هم براي اصلاح اين تصميم نه چندان جامع باقي نمانده باشد.